Nhu cầu vay mua nhà tăng
Chị Bích Ngọc (ngụ TP.Hà Nội) đang có nhu cầu mua nhà nên theo dõi sát lãi suất (LS) vay ở các ngân hàng (NH). Chị bảo,ãisuấtgiảmcónênvaymuanhàxs mt nhìn LS vay mua nhà hiện nay ở 6%/năm nên đã lên kế hoạch tìm kiếm nhà mua cả tháng nay, nếu không ở thì cũng có thể cho thuê. Chị Ngọc tính toán chỉ cần vay khoảng 1 tỉ đồng đổ lại, thời gian trả nợ kéo dài 10 năm cho đỡ áp lực trả nợ hằng tháng.
Cũng như chị Ngọc, nhận thấy LS cho vay đã xuống mức thấp nhất trong vòng 3 năm trở lại đây, anh Trí Quang (ngụ Q.3, TP.HCM) tính toán rút tiền tiết kiệm 5 tỉ đồng để mua nhà, cần thì vay thêm một ít trong trường hợp nhà có giá cao hơn hoặc vay để sửa nhà cho đúng ý.
"Tôi dự kiến vay thêm khoảng 500 triệu đồng nên tuần rồi có ghé NH hỏi thăm các thủ tục vay trước. Qua khảo sát LS vay của một số NH hiện nay vào tầm 7 - 8%/năm ưu đãi trong những tháng vay đầu, sau đó thả nổi", anh Quang chia sẻ và nhận xét thời gian vay ưu đãi các NH đưa ra tầm 3 - 6 tháng là phổ biến, LS vay càng thấp thì thời gian ưu đãi càng ngắn. Còn thời gian vay thì kéo dài 5 - 10 năm nên phải xem kỹ cách tính LS sau đó như thế nào. Chứ vay ưu đãi 7 - 8%/năm, hết ưu đãi tăng vọt lên 10% thì phần lãi phải trả của những tháng sau tăng đột biến. "Tính không kỹ là ưu đãi thành bạc đãi, lúc đó lại mệt mỏi", anh Quang thận trọng.
Đầu tháng 8, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) thông tin trong 6 tháng đầu năm tín dụng kinh doanh bất động sản tăng mạnh (17,4%), nhưng tín dụng cho tiêu dùng bất động sản lại giảm 1,12%, trong khi cùng kỳ năm ngoái tăng tới 17,63%. Đến nay, tốc độ tăng trưởng tín dụng cho vay mua nhà đã tăng trở lại.
Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh TP.HCM, cho biết tăng trưởng tín dụng đối với khách hàng cá nhân mua nhà trên địa bàn TP những tháng gần đây tăng nhanh hơn so với những tháng đầu năm. Nguyên nhân, các NH đã điều chỉnh LS cho vay xuống thấp, có NH đưa ra các gói cho vay ưu đãi thời gian đầu vào khoảng 5 - 7%/năm. Điều này đã kích thích nhu cầu vay của người dân.
Theo thống kê sơ bộ của NHNN chi nhánh TP.HCM, LS cho vay đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh đã giảm mạnh, đối với cả các khoản vay cũ. Hiện có khoảng 63% dư nợ tín dụng trên địa bàn TP.HCM có LS phổ biến dưới 9,75%/năm; số còn lại có mức LS phổ biến dưới 10,53%/năm (chủ yếu là những khoản dư nợ vay trung dài hạn).
Lãi suất giảm, giá nhà giảm... cơ hội mua nhà?
TS Nguyễn Trí Hiếu nhận xét LS cho vay mua nhà đối với cá nhân ưu đãi trong thời gian đầu phổ biến ở mức 7 - 8%/năm như hiện nay chưa phải là đáy. Cách đây vài năm, các NH đã có lúc đưa ra mức LS ưu đãi 0%. Dù vậy, theo ông Hiếu, đây là thời điểm nên mua nhà, thiếu tiền có thể vay NH. Nhưng theo ông, trong trường hợp vay, khách hàng không nên nhìn quá vào LS vay ưu đãi ban đầu mà quyết định. Mức LS ưu đãi chỉ mang tính chất quảng cáo, sau thời gian ưu đãi, lãi có thể sẽ bật tăng cao. Tùy theo NH, một số NH có cách tính lãi vay khác nhau, nhưng đều cộng thêm biên độ. Do đó, người vay cần phải xem kỹ LS vay thời gian sau này được tính như thế nào, cũng như biên độ có cao không. Điểm thứ 2 cần lưu ý trong bộ hồ sơ vay là số tiền trả nợ cho NH (gốc và lãi) chiếm khoảng 50% thu nhập là hợp lý, còn ở mức 80% là nguy hiểm, gây áp lực lên cuộc sống, trường hợp lên 100% thu nhập thì khả năng vỡ nợ khá cao.
"Trước khi quyết định vay tiền NH có nhiều yếu tố chứ không phải chỉ xem xét lãi vay. Ngoài ra, nên mua nhà thời điểm này bởi giá nhà đất hiện nay đã giảm tương đối hợp lý, khó có thể giảm thêm nữa", ông Hiếu nhận định.
Ông Hiếu dự báo LS cho vay sẽ còn xuống nữa trong thời gian tới, nhưng có thể rơi vào năm 2024. Tín dụng NH tăng chậm trong khi tiền gửi vào tăng lên. "NH "no bụng mà không tiêu được" thì chỉ có thể giảm LS huy động và cho vay", TS Nguyễn Trí Hiếu nhận xét.
Nhiều chuyên gia cho rằng LS có giảm thêm nữa thì tiền vẫn sẽ vào NH khi các kênh đầu tư khác như chứng khoán, vàng, bất động sản vẫn chưa thể hút mạnh dòng vốn. Sở dĩ LS cho vay từ nay đến cuối năm chưa giảm nhanh được so với huy động, vì NH cần phải tiêu hóa lượng vốn huy động lãi cao tầm 9 - 13%/năm của năm ngoái. Bước sang năm 2024, nguồn vốn này đến hạn thì may ra lãi vay mới có thể kéo xuống thấp được. Nên cũng có thể đợi năm sau nếu muốn tận dụng lãi rẻ hơn. Tất nhiên, giá bất động sản lúc đó có thể nhích lên do thị trường được tháo gỡ vướng mắc là điều chưa thể nói trước. Vì vậy, tùy vào nhu cầu thì đã đến lúc có thể tính toán vay mua nhà để tận dụng nguồn vốn rẻ từ các nhà băng.
NHNN đặt mục tiêu cuối năm nay có thể đạt được mức LS giảm trung bình của các NH khoảng từ 1 - 1,5%. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, theo thống kê cũng như đánh giá của NHNN thì mức LS trung bình của những khoản cho vay mới sẽ giảm khoảng 2 - 2,2%, tức là vượt hơn kỳ vọng và mong muốn ngay từ đầu năm với mức LS giảm.
Đến nay, 4 NH thương mại nhà nước với vai trò chủ lực, chẳng hạn Vietcombank mức LS cho vay trung bình hiện nay của tất cả các khoản cho vay ngắn, trung, dài hạn và tất cả những khoản cho vay cũ, cũng như các khoản cho vay mới hiện nay chỉ là 5,94%. So với cuối năm 2022 đã giảm 1,75% và so với cùng kỳ năm ngoái đã giảm 0,29%. Hay BIDV, mức cho vay trung bình là 6,46% và so với cuối năm 2022 thì giảm 2,59% và so cùng kỳ thì giảm 0,15%. Những NH hiện nay mức cho vay bình quân khoảng 9% cũng đã được chỉ rõ và cũng đã được yêu cầu phải tìm mọi biện pháp để giảm LS.